Stress en Burn-out

Stressmanagement

Om stress te kunnen managen is het belangrijk te begrijpen hoe stress ontstaat en hoe je het zelf in stand houdt. Positieve versus negatieve stress in combinatie met gedachten en gedragspatronen, kunnen het in bepaalde situaties knap lastig maken. Belangrijk is te beseffen dat het lichaam geen onderscheid maakt in de diverse vormen van stress. Stress is stress en het lichaam moet aan het werk.

Kenmerken van stress.

Stress kenmerkt zich door een gevoel van spanning. Stress is een vorm van spanning die in het lichaam van mensen optreedt als reactie op externe prikkels en die gevolgd wordt door een bepaald patroon van fysiologische reacties.

In geval van positieve spanning, kenmerkt stress zich gewoonlijk (ten opzicht te veel en langdurige stress) door:

  • Tijdelijk karakter (van enkele minuten tot enkele dagen),
  • Verhoogd energieniveau (in plaats van verlaagd zoals bij burn-out),
  • Verhoogde alertheid.

Stress en alledag.

Spanningen en stress horen bij het leven en hoeven niet schadelijk te zijn, zolang de spanning maar eindigt. Onder invloed van tijdelijke spanning kunnen je zelfs goede prestaties leveren. Wanneer spanningen echter lang aanhouden èn er onvoldoende ruimte is of wordt genomen om ook te ontspannen, kunnen er klachten ontstaan. De belastende omstandigheden die ontstaan zijn in werk en privé leiden in deze gevallen tot ziekte of burn-out.

Zodra je het gevoel (h)erkent de greep op jezelf en de situatie te verliezen, verzand je in een gevoel van onmacht en is de kans overspannen te raken dichtbij. In deze gevallen is er sprake van een negatieve stress invloed. De in- en ontspanning zijn niet in evenwicht. Met andere woorden de draaglast is niet (meer) in overeenstemming met de draagkracht, waardoor overbelasting ontstaat. Op deze manier wordt op langere termijn dan meer energie verbruikt dan opgedaan. Wanneer onmacht, onwetendheid of trots je ervan weerhoudt toe te geven dat je in een situatie verkeert die ondragelijk is geworden, pleeg je roofbouw. Stress kan overgaan in overspannenheid of zelf burn-out leiden.

De drang naar perfectie is voor velen onder ons de veroorzaker van stress. De winst van perfectionisme is dat het kwaliteit oplevert en die levert erkenning op. Op de verliesrekening staat dat het nooit genoeg is! Hard werken resulteert in moeten èn frustreren in plaats van willen èn genieten. Het is vaak moeilijk om te (h)erkennen dat je in een situatie zit waar je uit wilt.

Naast perfectionisme, onmacht, onwetendheid en trots, weerhoudt ook de angst voor het onbekende je om het heft in eigen handen te nemen. Intelligentie en creativiteit activeren je beheers- en beschermingsmechanismen. Nieuwe opties en aanpassingen worden gecreëerd. Vaak leiden de gevonden oplossingen (in overtuigingen en gedrag) tot het reduceren van spanningen, onzekerheden en angsten. Helaas is het effect van korte duur. Deze mechanismen halen tevens de les uit de ervaring die de situatie biedt. Alleen door discipline, durf en dagelijkse oefening zijn mensen in staat leiderschap te tonen en stress langdurig te reduceren.

H)erkennen van stress.

Het begint met (h)erkennen dat je aan het einde van een lange dag vol spanningen tijd nodig hebt om de spanningen van je af te laten glijden. Neem een pauze! Die pauze moet minstens twintig minuten duren aangezien het zo lang duurt voordat je lichaam gekalmeerd is. Helaas is niet iedereen zich hiervan bewust of nemen wij überhaupt de tijd niet.

Gevolgen van stress.

Wanneer onvoldoende tijd genomen wordt voor herstel zorgt stress er op langere termijn voor dat jouw zelfwaardering en het zelfvertrouwen dalen. Omgekeerd zullen lage zelfwaardering en zelfvertrouwen de stressbestendigheid doen afnemen. Dit gegeven werkt tegen je wanneer je niet op tijd actie onderneemt. In deze gevallen kan langdurige stress een burn-out tot gevolg hebben.

Stress en burn-out preventie.

Stress en burn-out preventie begint simpelweg met “Na inspanning volgt ontspanning”. Bewegen, lekker en gezond eten, meditatie, yoga, massage, slapen, lezen of muziek luisteren zijn bijzonder belangrijk, echter zijn dit vormen van ontspanning, waarvan het effect van tijdelijke aard is. Coaching een perfecte manier om stress op langere termijn te reduceren.

Wanneer stressklachten al aanwezig zijn.

Wanneer er al stressklachten zijn is er meer nodig, namelijk;

  • Welke stressklachten zijn er en hoe kun je deze verminderen,
  • Wat waren de oorzaken van de stressklachten en hoe ging je hier mee om,
  • Kan iemand zich nog ontspannen en hoe kan je dit gaan doen.

Effectieve stress reductie is zelfleiderschap.

  • Ken je kwaliteiten, vertrouw op je kwaliteiten en leer je kwaliteiten in te zetten,
  • Streef je eigen waarden en wensen na,
  • Leren omgaan je perfectionisme,
  • Voel de angst en ga voor je doel,
  • Verwerk eventuele belemmerende ervaringen uit je verleden,
  • Stop met je te vergelijking met anderen,
  • Vervang je eigen oordeel door acceptatie van je houding en gedrag,
  • Let op een goede ademhaling,
  • Leer “Nee” zeggen en je grenzen bewaken.

Het staat hier heel simpel, alleen om hier zelf mee aan de slag te gaan, valt vaak niet mee.

Wij bieden je middels coaching en training, graag de ondersteuning die jij zoekt. Door langdurige stress raken namelijk vaak je eigen waarden en behoeften ondergesneeuwd. Zo vergeet je waar je in het verleden van kon genieten. Hoe je dit nu kan doen, kun je niet meer bedenken. Kortom door stress verandert onze manier van in het leven staan en hebben we iemand nodig die ons daar op wijst en die met ons in gesprek gaat over hoe we het anders kunnen doen. DOORBRAAK biedt je een vrijblijvend gesprek aan, zodat je kunt ervaren of coaching iets voor jou is.

Eerder in dit artikel is gesproken over hoe trots, perfectie, intelligentie en creativiteit, tegen je kan werken wanneer je niet (h)erkent dat de situatie of de omstandigheden boven je hoofd groeien.

Oorzaken die een stressbeleving tot gevolg kunnen hebben.

Tal van omstandigheden kunnen het ontstaan van stress en de kans om een burn-out te krijgen vergroten.

Persoonlijk, karaktereigenschappen.

Perfectionisme, moeilijk grenzen stellen, geen nee kunnen zeggen, hoge verwachtingen hebben, idealisme, bereidheid om te geven, ambitieus om te zorgen, loyaliteit, je graag willen manifesteren.

Persoonlijk, privé omstandigheden.

Financiële- of gezondheidszorgen, verstoorde relaties, verlies van naasten, traumatische ervaringen en gebrek aan levensvervulling.

Werksituatie en inhoud werk.

Routinematig werk, geen invloed hebben op werkomstandigheden, slechte werksfeer, slecht management, bureaucratie, reorganisaties, zware werkbelasting, onregelmatige werktijden, onduidelijkheid over taken en verantwoordelijkheden, intensiteit van werk, tijdsdruk, werk waarbij je veel moet geven en weinig waardering krijgt, conflict waarden en normen.

Wanneer de bovengenoemde omstandigheden samengaan met de volgende toenemende klachten wordt het tijd om in te grijpen:

Typische stress gerelateerde klachten:

Lichamelijke klachten Emotionele klachten
VermoeidheidSlaap klachten

Gespannenheid

Hartkloppingen

Drukkend gevoel op de borst

Moe en lusteloos zijn

Maag en darmstoornissen

Hoge bloeddruk

Hoofdpijn

Spierpijnen

Sneller transpireren

Neerslachtige stemmingen, somber, depressief

Snel geïrriteerd raken

Snel huilen

Vlug emotioneel reageren

Zelden lachen of glimlachen

Onverschillig zijn

Angstig

Lage zelfwaardering

Niet tegen herrie of drukte kunnen

Denken Verandering in gedrag
Verstrooid zijn

Concentratieproblemen

Vergeetachtigheid

Piekeren

Overdreven waakzaam zijn

Minder prikkels aan kunnen

Interesseverlies

Automatische piloot

Moeite hebben met helder denken

Meer of minder eten

Meer roken, alcohol, medicatie

Geen zin meer hebben in seks

Je niet kunnen ontspannen, onrustig zijn

Geen energie meer hebben

Minder presteren

 

Naast coaching en training wordt geadviseerd ook altijd een arts te raadplegen!

Voel je vrij om voor meer informatie contact op te nemen met Mélise.